جعبه لایتنر چیست؟

جعبه لایتنر: ابزاری موثر برای یادگیری مؤثر!

در دنیای پرشتاب و پراز اطلاعات امروز، یادگیری و نگهداری دانش یک چالش اساسی محسوب می‌شود. با پیشرفت تکنولوژی و افزایش حجم اطلاعات، به‌کارگیری روش‌های متنوع و کارآمد یادگیری بیش از پیش حائز اهمیت شده است. یکی از این روش‌ها، جعبه لایتنر است؛ ابزاری استثنایی که به یادگیری عمیق و مؤثر در هر زمینه‌ای کمک می‌کند.

جعبه لایتنر توسط یک زبان‌شناس آلمانی به نام «سباستین لایتنر» در دهه ۱۹۷۰ طراحی شد. این سیستم آموزشی بر مبنای اصول علمی یادگیری و حافظه بنا شده است و به ما کمک می‌کند تا بتوانیم اطلاعات را به طور مؤثرتری یاد بگیریم و در حافظه خود نگه‌داریم. این جعبه، با استفاده از روش تکرار فاصله‌دار، به یادگیری عمیق‌تری می‌انجامد و باعث می‌شود که ما تسلط بیشتری بر مطالب داشته باشیم.

چگونگی کارکرد جعبه لایتنر

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که یک کتاب یا یک مطلب را بخوانید و بعد از مدتی متوجه شوید که تمامی اطلاعات را فراموش کرده‌اید! اینجا جعبه لایتنر به کمک ما می‌آید. این ابزار به ما اجازه می‌دهد تا هر مطلبی را که می‌خواهیم یاد بگیریم، به یک کارت تبدیل کنیم. اطلاعات به صورت سوال و جواب بر روی فلش کارت هایی نوشته می‌شود (سوال در‌یک طرف و جواب در طرف دیگر ) و در جعبه گذاشته می‌شود .در زمان های مناسب فرد به سراغ سوال ها می‌رود و به آنها جواب می‌دهد اگر جواب سوال را می‌دانست سوال در جعبه‌یک خانه به جلو می‌رود و اگر نمی‌دانست سوال به خانه‌ی اول برمی‌گردد (این‌یک قاعده‌ی کلی است و فرق نمی‌کند که سوال در خانه چندم جعبه باشد در صورتی که شخص جواب سوال را نداند همیشه سوال به خانه‌ی اول برمی‌گردد). با جواب دادن به سوالات و فرستادن آنها به خانه های جلوتر عمل یادگیری انجام می‌پذیرد.

توجه: اگر موفق شدید، یک خانه جلو بروید؛
اما اگر بلد نبودید به خانهٔ اول برگردید.
این شکست نیست تمرکز بر نقاط ضعف است.

فرآیند یادگیری با جعبه لایتنر شامل مراحل خاصی است. در ابتدا، شما کارت‌های جدیدی که محتوا یا جمله‌ای را در بر دارد، به جعبه اضافه می‌کنید. به مرور زمان و با تکرار مطالعه این کارت‌ها، شما می‌توانید بر اساس تسلط خود، آن‌ها را به دسته‌های مختلف منتقل کنید. به گونه‌ای که کارتی که به خوبی یاد گرفته‌اید، کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد و کارتی که هنوز به اندازه کافی قوی نشده‌اید، بیشتر مورد بررسی قرار می‌گیرد.

مزایای استفاده از جعبه لایتنر

استفاده از جعبه لایتنر به طور گسترده‌ای در یادگیری زبان‌های خارجی، مطالعه دروس دانشگاهی و حتی یادگیری مطالب عمومی توصیه می‌شود. این سیستم به طرز شگفت‌انگیزی به ما کمک می‌کند تا:

• یادگیری توسط تکرار بهینه شود: هر انسانی یک سیستم خاص برای یادآوری دارد. جعبه لایتنر با استفاده از تکرار فاصله‌دار، به ما کمک می‌کند که اطلاعات را در زمان مناسب یادآوری کنیم و در نتیجه حافظه ما را تقویت می‌کند.
• مدیریت زمان بهتر: با انجام مرور کارت‌ها بر اساس نیازهای یادگیری، شما می‌توانید زمان خود را بهتر مدیریت کنید و بر روی مطالبی تمرکز کنید که به واقع به آن‌ها نیاز دارید.
• افزایش تسلط: همان‌طور که به مرور زمان و با تکرار‌های مداوم کارت‌ها، تسلط شما بر روی آن‌ها افزایش می‌یابد، این سیستم باعث می‌شود تا به جای حفظ کردن سطحی مطالب، یادگیری عمیق‌تری را تجربه کنید.
• تنوع و جذابیت: با استفاده از جعبه لایتنر، یادگیری به یک کار جذاب و سرگرم‌کننده بدل می‌شود. شما می‌توانید کارت‌ها را به شیوه‌ای خلاقانه طراحی کنید، با رنگ‌ها و تصاویر جذاب، تا فرآیند یادگیری را برای خود جذاب‌تر کنید.

چگونه بهترین استفاده را از جعبه لایتنر ببریم؟

برای اینکه بتوانید به بهترین شکل از جعبه لایتنر استفاده کنید، چند نکته ساده و کاربردی وجود دارد:

• ایجاد کارت‌های مفهومی: سعی کنید کارت‌های خود را به گونه‌ای طراحی کنید که فقط شامل یک کلمه نباشند. به عنوان مثال، بجای نوشتن تنها یک کلمه، یک سوال یا توضیحی مختصر درباره آن بنویسید.
• مرور منظم: سعی کنید هر روز زمان مشخصی را به مرور کارت‌ها اختصاص دهید. حتی اگر روزی مجبور به مطالعه نشدید، فقط کارت‌هایی که در دسته‌های پایین‌تری قرار دارند را مرور کنید تا همه چیز در مسیر خود باقی بماند.
• تنوع در محتوا: از انواع مختلف اطلاعات و موضوعات در کارت‌ها استفاده کنید. گنجاندن جملات، تصاویر و مثال‌های عملی می‌تواند یادگیری را به یک تجربه لذت‌بخش و گوناگون تبدیل کند.

دلایل پیدایش جعبه لایتنرهای نرم افزاری

اما در دهه‌ی هشتاد شمسی استفاده از جعبه های مادی (که از چوب ، پلاستیک و …ساخته می‌شدند)دچار تحول شده ، استفاده از روش کامپیوتری(نرم افزاری) به تدریج جایگزین آن گشت دلیل این امر ضعف ها‌ی آشکاری بود که در جعبه ها‌ی معمول وجود داشت که از آن جمله است :

• در جعبه های معمولی به دلیل آن که نمی‌شد اندازه‌ی جعبه را از حد معینی بزرگتر ساخت همیشه باید به تعداد خانه های محدودی مثل ۳، ۵ ،۶ و یا ۷ خانه اکتفا کرد.
• زمان تکرار در‌یادگیری مهم است اما چون در جعبه های معمول امکان ثبت تاریخ وجود نداشت ‌یا بسیار به سختی می‌شد چنین کاری را انجام داد ،به جای زمان تکرار ، از تعداد فیش و بزرگ و کوچک نمودن خانه ها استفاده می‌شد به عنوان مثال اگر قرار بر این بود که‌ یک تکرار دو روز بعد از تکرار اول صورت گیرد اندازه خانه‌ی دوم را دو برابر اندازه‌ی خانه اول تعیین می‌کردند اما با تمام این تدابیر هیچ گاه به شکل واقعی زمان درست تکرار در این شیوه ها محقق نمی‌شد و همیشه در عمل فاصله ای وجود داشت بین زمانی که شخص به سوال جواب می‌داد با زمانی که باید به سوال جواب داده می‌شد.
• جعبه های غیر کامپیوتری برای درست عمل کردن نیازمند به ورود اطلاعات به صورت متناوب بودند و اگر ورود اطلاعات قطع می شد و از کار می‌افتاد شخص دیگر نمی‌توانست امیدوار به‌ یادگیری آنچه در جعبه داشت باشد. چون زمانی مجاز بود که از سوالات‌ یک خانه استفاده کند که آن خانه پر شده باشد و با قطع اطلاعات دیگر نمی‌توانست امیدی به پر شدن جعبه داشته باشد .به عنوان مثال اگر شما می‌خواستید فقط ۲۰۰ لغت را به خاطر بسپارید نه بیشتر با تمام شدن ۲۰۰ لغت خانه ای که ظرفیت آن ۳۰۰ سوال بود هرگز پر نمی‌شد و در این صورت هیچگاه شما نمی‌توانستید که لغات را تکرار نمایید.
• جعبه‌های سنتی نیازمند سرعت ورود اطلاعات مناسب هستند اگر سرعت ورود اطلاعات کم‌ یا زیاد شود از کار می‌افتند .به عنوان مثال فرض کنید که شما بخواهید در هر روز تنها‌یک لغت انگلیسی را به خاطر بسپارید اگر ظرفیت خانه دوم شما ۱۰۰سوال باشد باید ۱۰۰روز صبر کنید تا این خانه پر شود و شما اجازه‌ی تکرار پیدا کنید. این زمان برای تکرار لغت بسیار زیاد است و در عمل این تکرار در ‌یادگیری شما نمی‌تواند نقشی ایفا کند .از طرف دیگر اگر سرعت شما زیاد باشد در زمانی کوتاه تر سوالات را تکرار و مرور خواهید کرد و این امر منجر به احساس موفقیت کاذب می‌گردد چون واقعا سوال وارد حافظه بلند مدت شما نشده است و تکرار های سریع و نزدیک هم، این گمان را ایجاد کرده است .آنچه در عمل به این مشکل می‌افزود غیر قابل پیش بینی بودن سرعت ورود اطلاعات به جعبه بود‌یعنی در‌یک روز امکان داشت که شخص سوالات زیادی را وارد کند‌ و ‌در روز دیگر‌ اصلاً سوالی وارد نکند که تمام این حالت ها ضعف جعبه ها را آشکارتر می‌ساخت

نتیجه‌گیری

در نهایت، می‌توان گفت که جعبه لایتنر یک ابزار فوق‌العاده برای افرادی است که می‌خواهند یادگیری مؤثری داشته باشند. این روش با تکیه بر اصول علمی یادگیری و حافظه، به ما کمک می‌کند تا با صرف زمان کمتر، اطلاعات بیشتری را یاد بگیریم و آن‌ها را به خاطر بسپاریم. بی‌شک، با استفاده از جعبه لایتنر، می‌توانید به یکی از بهترین نسخه‌های خود تبدیل شده و از یادگیری لذت ببرید. پس بی‌درنگ به کار با این جعبه شگفت‌انگیز بپردازید و دنیای جدیدی از یادگیری را تجربه کنید!

مسائلی از این دست موجب شد تا استفاده از شیوه های کامپیوتری که مبتنی بر اصول جعبه‌ی لایتنر باشند رواج ‌یابد و امروزه به صورت‌یک صنعت در آید و ما خوشحالیم که توانسته ایم این صنعت عظیم یادگیری را برای اولین بار در کشور پیاده سازی نماییم و نرم افزار B15 را در اختیار شما قرار دهیم.